Trên đường phố London ngày nay, bạn có thể dễ dàng bắt gặp hai người đàn ông hoặc hai người phụ nữ nắm tay nhau, cười nói, ôm hôn…..dường như họ rất đang hạnh phúc. Bạn có thể đoán biết được rằng họ thuộc về phần thứ 3 của thế giới. Đã bao giờ bạn tự hỏi những từ chỉ những người đồng tính bắt nguồn từ đâu chưa? Chuyến tàu đầu tuần của English4ALL ngày hôm nay sẽ cùng bạn khám phá nhé!

I have a gay teacher!

Vào những năm 40-50 của thế kỉ trước, nếu như bạn nói câu trên, sẽ ít ai hiểu rằng thầy giáo của bạn là một người đồng tính nam cả, đơn giản họ chỉ biết rằng thầy giáo của bạn rất vui tính.  Thật vậy, từ “gay” mặc dù xuất hiện từ thế kỉ 12 bắt nguồn từ “gai” trong trong tiếng Pháp cổ (Old French) nhưng khi ấy lại mang nghĩa vui vẻ, hân hoan (joyful) hay vô tư (carefree) và sặc sỡ, rực rỡ (bright and showy), và rất hay được sử dụng trong các bài diễn văn và sáng tác văn học. Nhưng đến thế kỉ 19, từ Gay lại được dùng để chỉ một cô gái làng chơi (a prostitute) và khi ấy a gay man đương nhiên được hiểu như từ “trai bao”. Đến tận năm 1955, từ gay mới chính thức mang ý nghĩa như ngày nay, dùng để chỉ những người nam giới đồng tính (homosexual males). Vì sao người Anh lại dùng từ gay mặc dù đã có từ đồng giới (homosexual). Đơn giản là vì họ cho rằng từ homosexual nghe có vẻ như chỉ bệnh lý (clinical sounding) và hàm ý xúc phạm (offensive) những người đồng tính. Cho đến những năm 1980s, một nghĩa mới của từ gay lại tiếp tục xuát hiện trong giới trẻ Mỹ dùng để chỉ cái gì đó ngớ ngẩn, hay không hoàn chỉnh (stupid- lame), vậy nên bạn đừng ngạc nhiên khi nghe ai đó nói “That movie was gay” nhé! Và bạn có biết người Việt xưa dùng từ gì để chỉ những người nam giới đồng tính không? Nếu biết hãy comment phía dưới cho mọi người cùng biết nhé (Gợi ý: Không phải là từ pê-đê đâu, vì từ đó bắt nguồn từ pédéraste của tiếng Pháp, vậy nên không phải là thuần Việt)

Những cô gái yêu nhau từ đâu đến? – Từ một hòn đảo.

Nếu như từ gay với ý nghĩa chúng ta đang nói tới còn khá “trẻ” khi mới chỉ xuất hiện từ thế kỉ 20 thì ngược lại, từ chỉ những người đồng tính nữ lesbian lại có một nguồn gốc xa xưa và cực kỳ lãng mạn. Tại hòn đảo Lesbos của Hy Lạp nằm ở vùng biển phía Tây Thổ Nhĩ Kỳ (Turkey), từ thế kỉ thứ 6-7 trước công nguyên đã có cả một nền văn minh, đó là nơi nhà hiền triết Aristotle từng sống và nhà triết học (philosopher) Theophratus được sinh ra. Ở đó có Soppho, một nữ nhà thơ (poetess) nổi tiếng; và qua những bài thơ còn lại bà, người ta rất tin rằng giữa nữ thi sĩ và các fan nữ (followers) của bà đã có chuyện tình cảm đồng giới (homosexual love). Điều đó là có thật hay chỉ là huyền thoại (legend)? Không ai có thể chứng minh được, cũng có lẽ vì thời đó chưa có Facebook nên chúng ta không biết được fanpage của Sappho có bao nhiêu người theo dõi (followers) và chính xác bà có bao nhiêu cuộc tình qua những tấm hình??? Chỉ biết rằng cho đến những năm 1870 lesbian không còn là từ chỉ riêng người dân sinh sống ở đảo Lesbos nữa mà đã trở thành từ chung để chỉ những người phụ nữ có khả năng tự mang lại tình yêu và hạnh phúc cho nhau. Người ta cũng mượn tên của nữ nhà thơ Sappho để tạo ra từ sapphism – để chỉ mối quan hệ luyến ái giữa nữ giới.

Bạn có biết?

• Xã hội Hy Lạp cổ đại (Ancient Greece) văn minh hơn rất nhiều xã hội hiện đại ngày nay vì họ chấp nhận quan hệ đồng tính (homosexuality) như một điều bình thường.
• Quan hệ đồng tính nam ở Anh là bất hợp pháp cho đến năm 1967. Vì nhắc đến ai đó là người đồng tính thường mang tính miệt thị, xúc phạm, nên người ta thường dùng từ “sporty” với nữ và “artistic” với nam- để chỉ những người đồng tính nam (gay)
• Bringing Up Baby năm 1938 là bộ phim đầu tiên sử dụng từ Gay để chỉ quan hệ đồng tính.

Hoàng Huy.
Bản quyền thuộc về English For All (EFA)

Look! Which words you get today? Drop them in your wordbook.