Cuộc sống hiện đại đôi khi khiến chúng ta không có đủ thời gian ngồi xuống cho một bữa ăn đúng nghĩa. Và đồ ăn nhanh (fast food) là những giải pháp tình thế hết sức lý tưởng. Hamburger, sandwich, và hot dog ….đã trở thành những lựa chọn quen thuộc trong thực đơn của hàng triệu người trên khắp thế giới. Nhưng có khi nào đam gặm một miếng hamburger bạn nghĩ nó giống như tên thành phố Hamburg của nước Đức, và bạn có tin rằng hot-dog được làm từ thịt chó không?

Chiếc sandwich đầu tiên

Hiếm có một từ nào trong tiếng Anh lại có một tấm giấy khai sinh rõ ràng đến từng phút giây như sandwich. Thật đấy, chiếc bánh sandwich đầu tiên ra đời vào lúc 5 giờ sáng, ngày 6 tháng 8 năm 1762. Và cha đẻ của nó là một con bạc (gambler) ngoại hạng, bá tước John Montagu, bá tước (earl) thứ tư của vùng Sandwich, nước Anh. Ông bá tước này ham đánh bài đến mức dù đói cũng không muốn rời khỏi bàn để ăn, ông đã ra lệnh cho người hầu lấy thịt bò nướng nguội kẹp vào hai lát bánh mỳ. Về sau, các bạn cùng chơi bài với ông thấy kiểu ăn này rất tiện, nên thường gọi “Ăn như ngài Sandwich”, từ đó Sandwich được đặt tên cho loại bánh mỳ kẹp này. Đánh bài chỉ là thú vui tiêu khiển của bá tước Sandwich, thực ra, ông còn là một chính khách xuất chúng, thuyền trưởng huyền thoại James Cook đã lấy từ Sandwich để đặt tên cho một hòn đảo rất đẹp ở gần Hawaii mà ông khám phá ra (Isle of Sandwich) để ghi nhận công ơn của ngài bá tước đã tài trợ cho cuộc hành trình. Tuy nhiên, nguyên mẫu đầu tiên của chiếc bánh mỳ kẹp này lại bắt nguồn từ thế kỉ 1 sau công nguyên khi huynh trưởng của người Do Thái (Jewish) Rabbi Hillel sang tạo ra nghi thức ăn rau đắng kẹp với thịt cừu và bánh mỳ không men (unleavened bread) trong lễ Quá Hải (Passover).

Hamburger ra đời tại Đức???

Rất nhiều người đã tin rằng Hamburger, người anh em của sandwich, ra đời tại Đức chỉ vì tên gọi của nó giống như tên thành phố Hamburg. Thật ra không phải vậy, hamburger đúng ra đời tại thành phố Hamburg, nhưng không phải của Đức, mà là New York, Mỹ. Đây là thành phố có rất nhiều người Đức di cư (emigrated) sang Bắc Mỹ, họ đã đặt tên thành phố mới theo tên quê hương bản xứ của họ. Đó cũng là lý do vì sao, ở Mỹ cũng có thành phố London,Birmingham, Cambridge…. chứ không chỉ riêng nước Anh. Chiếc hamburger đầu tiên được cho là xuất hiện vào mùa hè năm 1885 tại Hội chợ Erie Country do hai người bán hàng rong là Charles và Frank Menchers sang tạo ra sau khi họ đã bán hết thịt heo, phải dùng bò băm nướng để thay thế (nghe có vẻ giống lịch sử ra đời món phở cuốn ở Hà Nội!!!). Từ chiếc bánh mỳ kẹp đơn giản đầu tiên ấy, ngày nay McDonald đã làm cho hamburger được ưa chuộng khắp thế giới với cái tên BigMac!!!!

Hot dog được làm từ thịt chó???

Đã bao giờ bạn tự hỏi tại sao hot dog lại có tên gọi ấy mặc dù nó hoàn toàn không liên qua gì tới chó chưa? Thực sự ngày xưa đã từng có rất nhiều người tin rằng loại xúc xích Frankfurt (frankfurter) kẹp trong hot-dog được làm từ thịt chó vì du nhập vào Mỹ từ Đức, và ở Đức đầu thế kỉ 20, người ta ăn thịt chó thật!!!!! Từ đó, người ta còn dùng từ “dog” đồng nghĩa với xúc xích (sausage).Bánh mỳ kẹp xúc xích đã trở thành một món ăn phổ biến của người bình dân ở Mỹ, và đặc biệt hay được bán ở các sự kiện thể thao, các trận đấu bóng. Tuy nhiên, tên gọi hot dog chưa xuất hiện cho đến năm 1900 khi Harry Stevens người được độc quyền bán đồ ăn nhanh tại giải bóng rổ New York Giants luôn miệng rao to “Get your red hots!”, chiếc xe đẩy bán hàng của ông lại in hình một chú chó với tiêu đề “Dachshund Sandwich”. Đúng lúc ấy, T.A.Dorgan, một họa sĩ hoạt hình (cartoonist) ở tòa báo New York Post đã bắt gặp hình ảnh đấy để vẽ cho tòa soạn, nhưng ông họa sỹ này lại không thể nào phát âm được từ dachshund, thế nên ông gọi luôn là hot dog.

Bạn có biết?

• Sandwich man không phải là từ chỉ người đàn ông rất mê ăn bánh sandwich, mà là chỉ những người đeo tấm biển quảng cáo trước và sau lưng, thường để quảng cáo hoặc xin tiền. Như này này…….

• Hot dog! ở Mỹ nếu thỉnh thoảng có ai hô to như vậy, thì không phải là anh ta đang vẫy hàng bán Hot-dog như cách chúng ta gọi người bán hang rong  “Bánh mỳ! Bánh Mỳ!” ở Hà Nội. Đơn giản là anh ta đang biểu thị niềm vui hoặc sự đồng tình thôi. Hot dog! khi ấy đơn giản được dùng như một thán từ thôi,  tương tự như từ “Chuẩn CMNR” mà ngày nay một số bạn trẻ Vietnam hay dùng. “Did you have a date with her last night? – Hot dog!

Hoàng Huy.

Bản quyền thuộc về English For All (EFA)

Look! Which words you get today? Drop them in your wordbook.